Nên trở thành một "Jack of all trades, master of none" hay "Master Of One".

Anh A: "Ê B, Mày chuyên về mảng nào của IT á gì?"

Anh B: "Đụng đến công nghệ là món tủ của tao. Tao biết từ A-Z, từ AR, VR đến trí tuệ nhân tạo, từ lập trình web đến lập trình game, từ làm phần cứng đến làm phần mềm..."

Anh A: "Ôi trời gì mà mày đa năng quá vậy! Ê vậy tao có cái app này cần nhận diện khuôn mặt. Mày hướng dẫn tao hướng làm được không?"

Anh B: "Ờ thí 😀. Tao tìm hiểu qua một tí mấy cái kiến thức cơ bản à chứ làm thì tao chưa biết mày ơi"

Anh A: "Trời..."

Ở trên chỉ làm một đoạn hội thoại dớ dẩn mình tự nghĩ để đưa vào bài cho vui, nhưng thật sự trong quá trình học lập trình nói riêng thì mình đã gặp rất nhiều bạn học "Jack of all trades, master of none" và bạn B trong cuộc hội thoại nói trên cũng là một ví dụ điển hình cho câu thành ngữ này.

Vậy "Jack of all trades, master of none" là gì?

Jack of all trades...

"Jack of all trades" là một câu thành ngữ tiếng anh thường được sử dụng để ám chỉ đến những người "đa năng" hay có khả năng để làm nhiều việc và vế "master of none" có nghĩa là những người "đa năng" ấy thật sự không có một sự hiểu biết sâu sắc trong các lĩnh vực mà họ đặt chân, mặc dù chân họ đặt ở rất nhiều lĩnh vực.

Thật ra thì vế đầu của cầu thành ngữ "Jack of all trades" theo mình thấy thì đó là một đặc tính rất tốt. Những người làm nhiều việc, nhiều ngành nghề cùng lúc thường có thể thu nạp được nguồn kiến thức đa dạng hơn. Sự đa dạng về mặt kiến thức bổ trợ lẫn nhau để một người có thể đưa ra quyết định và phương pháp tối ưu nhất để giải quyết vấn đề.

Ví dụ như khi bạn thiết kế một ứng dụng cho y tế. Nếu không có kiến thức bao quát về y tế và công nghệ thì sẽ rất khó khăn để làm cho hệ thống thân thiện với người dùng.

Thường thì những người làm việc với danh nghĩa là freelancer (người làm việc tự do) có một khả năng tự học rất đáng nể, kèm theo đó là kiến thức bao quát trong rất nhiều khía cạnh cuộc sống. Trong câu lạc bộ của mình có một anh đã làm freelancer 4 năm và thật sự mình phải khâm phục khả năng thích ứng của anh ấy. Từ bất động sản, lập trình web hay marketing thì lão này đều rất giỏi.

...master of none

Tuy nhiên hầu hết mọi người thường bị tiêu cực hóa bởi vế sau "master of none" khi nhắc đến một người được gán mác là "Jack of all trades". Bởi lẽ thật sự có rất nhiều người cố gắng học bao quát tự cả các lĩnh vực công nghệ mà họ được giới thiệu qua nhưng chưa thật sự dành thời gian để nghiên cứu sâu vào một lĩnh vực thật sự.

Có rất nhiều tranh cãi xung quanh hai loại người này, đặc biệt là trong các doanh nghiệp. Học rộng là điều tốt tuy nhiên hiểu sâu về một mảng, một lĩnh vực sẽ giúp cho bạn gặt hái được nhiều thành tựu về lĩnh vực ấy hơn.

Dựa vào thông số của xu hướng tuyển dụng của các công ty trong những năm gần đây thì những người có kiến thức sâu trong ngành sẽ được trọng dụng hơn.

Why Being A ‘Jack Of All Trades’ Can Be Bad For Business

Việc có nhiều kĩ năng sẽ giúp các bạn có một cái nhìn thiện cảm với nhà tuyển dụng, tuy nhiên sự thật là những công ty cần tìm kiếm những người tài năng hơn là những người đa năng nhưng lại không có tài.

Thử suy nghĩ xem khi mà ở kỹ năng mà bạn có được lại không cần thiết cho công ty hay vị trí đó ở công ty đã có những "Jack of a trade" khác gánh vác trọng trách, vậy thì làm sao để bạn có thể tìm thấy được chỗ đứng của mình?

Có nên là một "Jack Of All Trades"?

Ở một khía cạnh khác, những người "Jack Of All Trades" thường sẽ là những founder của các startup. Bởi lẽ để thành lập được một startup, tụi mình sẽ cần rất nhiều kĩ năng từ marketing, quản lý, tài chính và thậm chí là công nghệ nếu đó là một tech startup.

Thành thật mà nói thì mình cũng là một "Jack Of All Trades", tuy nhiên mình sẽ không vì thế mà bias vế này nhé.

Bên cạnh việc học lập trình, mình cũng có các kĩ năng khác trong các lĩnh vực như phim ảnh hay chỉnh sửa đồ họa. Và mình cảm thấy rằng việc trở thành một "Jack Of All Trades" không tệ như bạn nghĩ. Nó sẽ đem lại cho bạn những cái nhìn rất mới mẻ và trí sáng tạo của bạn cũng được khai thác.

Vậy nên chung quy mà nói thì mỗi cá nhân sẽ có một tính cách và cách phát triển bản thân khác nhau. Mình không đủ trải đời để đưa ra lời khuyên phải theo một hướng phát triển nào. Tuy nhiên mình nghĩ dù có bạn có phát triển theo hướng nào, luôn có những cơ hội và góc nhìn mởi mẻ đến với bạn. Vậy nên đừng ngừng ngại suy nghĩ xem liệu hướng đi của bản thân có đúng không mà hãy cứ làm rồi bạn sẽ biết mình thiếu sót ở đâu.

Nếu mà các bạn có những quan điểm đồng tình hay bất đồng với miìn, hãy cứ để lại suy nghĩ ở phần bình luận bên dưới nhé.